Ο Ελληνικός πολιτισμός και δει ο Κρητικός είναι άρρηκτα συνυφασμένοι με την ελιά ακόμη και πριν 4.000 χρόνια. Στην αρχαία Ελλάδα η θεά Αθηνά κρατούσε πάντοτε ένα κλαδί ελιάς, σύμβολο της ειρήνης και της ευημερίας. Η συγκομιδή του ελαιοκάρπου πραγματοποιούνταν σχεδόν με τον ίδιο τρόπο όπως και στις μέρες μας. Η φύλαξη, των ευπαθών προϊόντων πραγματοποιούνταν σε πιθάρια που είχαν ως μέσω συντήρησης το ελαιόλαδο. Μία πρακτική που εγκαταλείφτηκε μετά το Β.Π.Π. Μάλιστα είναι χαρακτηριστικός ο διασωσμένος χώρος αποθήκευσης στην Κνωσό, με τα τεράστια πιθάρια στο παλάτι του Μίνωα, του βασιλιά της Κρήτης.

Δεν αποτελεί νέα ανακάλυψη η παραγωγή προϊόντων είτε καθημερινής χρήσης (σαπούνι κ.α.) είτε πιο ποιοτικών για ιδιαίτερες περιστάσεις (φαρμάκων, καλλυντικών, προϊόντων περιποίησης σώματος κ.α.). Οι αθλητές στους Ολυμπιακούς Αγώνες, που κέρδιζαν στους αγώνες, τιμούνταν είτε με δάφνινο στεφάνι είτε με στεφάνι από κλαδί ελιάς. Ένα έθιμο που παραμένει έως τις μέρες μας. Βασικό στοιχείο της διατροφικής μας κληρονομιάς αποτελεί το ελαιόλαδο. Είναι το πλέον απαραίτητο σε καθημερινή χρήση στη Μεσογειακή Διατροφή, η οποία θεωρείται η πλέον ισορροπημένη και σωστή.

Όσον αφορά τη θρησκεία το ελαιόλαδο παρουσιάζεται σε κάθε μυστήριο ως το βασικό συστατικό. Στο μυστήριο της βάπτισης το βασικό συστατικό είναι το ελαιόλαδο που θεωρείται το μέσω της κάθαρσης, μαζί με το ύδωρ.

Η περιοχή της Σητείας αποτελείται από μοναδική πληθώρα οικοσυστημάτων. Όλα εντάσσονται σε αντίστοιχη κωδικοποίηση των περιοχών «NATURA 2000» και «Corine». Το τοπίο συνδυάζει τα με απέραντες εκτάσεις ελαιοκαλλιέργειας. Η μορφολογία του εδάφους ποικίλλει από πεδινή μέχρι ορεινή ενώ από γεωλογικής άποψης έχει πληθώρα στρωμάτων. To έδαφος χαρακτηρίζεται από έντονες κλίσεις, από 10% μέχρι και μεγαλύτερες των 30%. Η ροή των υπογείων υδάτινων όγκων εντός του ασβεστόλιθου συναντώντας τα στρώματα φυλλιτών δημιουργεί μία πληθώρα σπηλαίων. Το υδατικό δυναμικό είναι περιορισμένο τόσο επιφανειακά, όσο και υπόγεια. Αυτό είναι απόρροια των κλιματικών συνθηκών, δηλαδή του χαμηλού ύψους βροχοπτώσεων και των γεωμορφολογικών χαρακτηριστικών.

Να τονισθεί ότι όσον αφορά τα θαλάσσια ύδατα, σε επίπεδο Ελλάδας, τόσο ο νομός όσο και η Σητεία είχε τις περισσότερες Γαλάζιες Σημαίες κατά το έτος 2011. Η ηλιοφάνεια, καθώς και η θερμοκρασία κυρίως στις νότιες περιοχές είναι από τις μεγαλύτερες στην Ελλάδα. Το ετήσιο ύψος βροχοπτώσεων είναι χαμηλό, με ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τη μεγάλη διάρκεια ξηρασίας. Το κλίμα έχει ξηρό-θερμό-Μεσογειακό χαρακτήρα με αριθμό βιολογικά ξηρών ημερών ίσο με 161,6. Η περιοχή κατατάσσεται στον ημίξηρο βιοκλιματικό όροφο με θερμό χειμώνα. Η υγρασία διατηρείται στις μέσες τιμές (60 - 73%) μια και το ποσοστό βροχής που πέφτει το χρόνο είναι μικρό, περίπου 500 χιλιοστά. Ο μέσος όρος ημερών βροχής ετησίως ανέρχεται σε 72 περίπου. Η ηλιοφάνεια είναι μεγάλη (άνω των 2500 ωρών ετησίως).

Στην περιοχή μελέτης καταγράφονται τοπικά ενδημικά είδη φυτών τα οποία δεν εμφανίζονται σε καμία άλλη περιοχή της Κρήτης, καθώς και φυτά που απαντώνται μόνο στην Ασία και στην Αφρική. Η πλούσια χλωρίδα στην οποία περιλαμβάνονται 525 φυτικά είδη, εκ των οποίων 16 ενδημικά Κρήτης, 14 της Κρήτης και συγκροτήματος Καρπάθου, 21 ενδημικά Κρήτης και Αιγαίου, 2 στενοενδημικά, 2 σχεδόν στενοενδημικά και 2 που περιλαμβάνονται στην Οδηγία 79/409/ΕΟΚ.

Το καλοκαίρι αρχίζει πρόωρα (Μάιο - μέσα Σεπτέμβρη) με υψηλές θερμοκρασίες (20℃ - 30℃). To φθινόπωρο αρχίζει μέσα Σεπτέμβρη και διαρκεί έως τα μέσα Νοέμβρη (15℃ - 25℃). Οι βροχοπτώσεις διαρκούν από τα τέλη Οκτωβρίου έως το Μάρτιο. Σε αυτούς τους μήνες η σχετική υγρασία είναι περίπου 70%. Ο χειμώνας αρχίζει στα μέσα Δεκεμβρίου έως το τέλος Φεβρουαρίου (12℃ - 17℃), με ψυχρούς βόρειους ανέμους και θερμούς υγρούς νότιους. Η εποχή της άνοιξης συρρικνώνεται στο διάστημα Μαρτίου - Απριλίου με θερμοκρασίες 14℃ - 15℃.